Dlaczego powinieneś dbać o rozwój różnorakich umiejętności? To bardzo proste – nabyte wcześniej cechy będą nieocenioną pomocą w dorosłym życiu. Wykształcisz w ten sposób samodzielność, a także staniesz się porządnym oraz aktywnym członkiem społeczeństwa. Dlatego świetnym pomysłem jest zapisanie się do harcerstwa. Jesteś już nastolatkiem? A może nadal uczęszczasz do szkoły podstawowej? Nie jest to ważne, bo organizacja przyjmuje ludzi w różnym wieku. A w trakcie tej niezwykłej przygody możesz zdobyć różne odznaczenia! Dowiedz się, czym wyróżniają się stopnie harcerskie ZHP i przystąp do przygody swojego życia.
Co oznacza skrót ZHP? Nazwa, która skrywa niezwykłą historię!
Na początku należy zaznaczyć, że ZHP oznacza Związek Harcerstwa Polskiego. Organizacja powstała ponad sto lat temu, bo już w 1918 roku. Jej pierwszym celem było scalenie wszystkich grup harcerskich, które funkcjonowały wtedy na terenie całego kraju. Zadanie to nie należało do najprostszych – w końcu Polska dopiero co odzyskała niepodległość, uwalniając się spod władzy trzech zaborców. Obecnie ZHP liczy sobie ponad 110 tysięcy członków, co czyni ją największą organizacją stworzoną dla dzieci i młodzieży. Zasady jej działania są bardzo proste – duży nacisk stawiany jest na uniwersalne i ponadczasowe wartości. Mowa więc o patriotyzmie, braterstwie, przyjaźni, sprawiedliwości, a nawet wolności.
Harcerstwo stara się pomagać młodym osobom w wyborze własnej ścieżki życiowej. Dlatego instruktorzy przede wszystkim wspierają podopiecznych w realizacji wymarzonego celu. Organizacja uczy też samodzielności. Pokazuje też, że zawsze należy brać odpowiedzialność za własne czyny. Różnorakie zadania wpływają na rozwój dzieci i młodzieży, a przydzielane stopnie pokazują rangę każdego harcerza. Odznaczenia są więc niezwykle istotną częścią całego przedsięwzięcia, ponieważ dają istotny powód do powiększania swoich umiejętności.
Czym są stopnie harcerskie ZHP? To ważne wyróżnienie!
Stopnie pełnią bardzo ważną rolę w całym harcerstwie, dlatego ich znaczenie zostało obszernie opisane, między innymi w załączniku do uchwały nr 40/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 roku. Omawiany dokument doskonale przedstawia funkcję, jaką odgrywają wspomniane odznaczenia. Po pierwsze – stopnie pomagają w realizowaniu podstawowego programu wychowawczego, bo zmuszają harcerzy do wytężonej pracy nad swoimi słabościami. Dają im powód, aby nauczyli się działać w grupach. Stopnie pokazują też postęp, jaki dana osoba wykonała podczas swojej służby w ZHP. Można wymienić kilka form tego wyróżnienia, w zależności od wieku harcerza lub harcerki.
Rangę młodzika (w przypadku chłopca) lub ochotniczki (w przypadku dziewczynki) otrzymują dzieci od 10 do 13 lat. Sytuacja wygląda tak samo, gdy mowa o stopniach wywiadowcy lub tropicielki, które są przydzielane jako drugie w kolejności. Harcerze i harcerki starsi (od 13 do 16 lat) uzyskują już inne stopnie – chodzi tutaj o odkrywcę/pionierkę, a następnie ćwika/samarytankę. Jeśli mowa o osobach mieszczących się w przedziale 16-21 lat, to odznacza się ich rangami harcerza orlego i harcerza Rzeczypospolitej (bez podziału na płeć). Warto zauważyć, że na przykład oznaczenie „młodzik” nie występuje w SHK Zawisza.
Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego pomija tę rangę, zaczynając męskie odznaczenia od stopnia wywiadowcy. Jednak w przypadku płci żeńskiej nie poczyniono w tej organizacji żadnych zmian. Jak zdobywa się stopnie harcerskie ZHP? Członkowie muszą przejść przez tak zwane „próby”, mogące trwać od 3 do nawet 24 miesięcy.
Czym są próby harcerskie? W ten sposób otrzymuje się stopnie ZHP!
Aby otrzymać konkretny stopień ZHP, trzeba przejść przez próbę harcerską. Należy również pamiętać, że pierwsze zadanie wypełnia się jeszcze przed zdobyciem jakiegokolwiek odznaczenia. Próba związana jest z wiedzą na temat harcerstwa, ma także pomóc w ukształtowaniu odpowiedniej postawy. Powinna ona trwać przynajmniej 3 miesiące. Jednocześnie nie zezwala się na zadanie, które przekracza okres 6 miesięcy. Wymagania tej próby zostały szczegółowo opisane.
Aby ukończyć ją pozytywnie, harcerz musi znać i rozumieć treść przyrzeczenia, a także orientować się w prawie obowiązującym w całej organizacji. Powinien też umieć wyjaśnić znaczenie pozdrowienia „Czuwaj” oraz posiadać wiedzę na temat krzyża harcerskiego, lilijki i koniczyny. Ważne są również ćwiczenia, które wymagają między innymi współpracy zespołowej. A jak wyglądają pozostałe próby? Wszystko zależy od stopnia, jaki harcerz chce osiągnąć.
Pierwsze zadania przygotowane dla rangi młodzika/ochotniczki oraz wywiadowcy/tropiciela oparte są na kilku wytycznych. Dotyczą one pracy nad sobą, rozwijania życia rodzinnego, dbania o zaradność i wiedzę, poznawania technik harcerskich oraz kształtowania postawy obywatelskiej. Czas potrzebny na zdobycie niższego stopnia ZHP oscyluje między 6, a 9 miesiącami. Okres ten wydłuża się w przypadku drugiej próby – wtedy na realizację wszystkich celów trzeba poświęcić nawet cały rok.
Jak trudne są próby? Wiele zależy od stopnia harcerskiego ZHP
Najdłuższe i najbardziej wymagające są próby, które przygotowano z myślą o zdobyciu ostatnich stopni ZHP. Aby zostać harcerzem orlim, należy przejść przez maksymalnie 18 – miesięczny okres przygotowawczy, skupiający się na sile ciała, sile rozumu, a także sile ducha. Harcerz musi więc rozwijać swoją sprawność fizyczną, pogłębiać wiedzę z dziedziny nauki i kultury, oraz budować system wartości na podstawie prawa harcerskiego. Tak jak w przypadku innych prób, można tutaj poszerzyć wyzwanie o dodatkowe wymagania. A jak zdobyć stopień harcerza Rzeczypospolitej? Tutaj preferowane jest podejście indywidualne, które oparte jest na ogólnie pojętej pracy nad sobą. Cała próba może trwać nawet dwa lata. Od harcerzy wymaga się także, aby przedstawili realne plany na osiągnięcie samodzielności ekonomicznej.
Żeby jednak poprawnie przejść przez wszystkie zadania, warto zainwestować w użyteczny i profesjonalny sprzęt. Będzie stanowił nieocenioną pomoc na szlaku i przyspieszy realizację niektórych celów. Na przykład nóż Mora Companion F Rescue Red cechuje się antypoślizgową rękojeścią oraz ząbkowanym ostrzem. Dobrze jest też zwrócić uwagę na stalową menażkę Helikon, bo składa się z dwóch dużych naczyń i jednej pokrywki (można jej używać w formie talerza). Co ważne produkt pozwala na gotowanie bezpośrednio na ogniu, więc jest świetnym dodatkiem, gdy wybierasz się w długą i trudną podróż.